Baş ağrısından sonra en sık görülen ağrı çeşidi olan bel ağrısı, tüm dünyada endüstrileşme ve teknolojinin ilerlemesiyle birlikte pandemi derecesinde yaygın bir halk sorunu olarak bedellendiriliyor. İnsanların yaklaşık yüzde 80’inin hayatlarının bir devrinde bel ağrısı yaşadığını belirten İstanbul Atlas Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizikî Tıp ve Rehabilitasyon Ana Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Muharrem Çidem, uzun mühlet oturarak çalışmak yahut uzun müddet hareketsiz halde ayakta kalmanın bel ağrısı riskini artırdığına dikkat çekti. Çidem, “Oturarak yahut ayakta çalışarak tekrarlayıcı hareketler yapmak, bel ağrısı için değerli bir risk faktörüdür. Omurgamız uzun müddet oturmayı yahut ayakta birebir konumda hareketsiz kalmayı sevmez. Kilo da ayrıyeten bele binen yükü arttırmaktadır” ikazında bulundu.
İstanbul Atlas Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizikî Tıp ve Rehabilitasyon Ana Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Muharrem Çidem, bel ağrısına ait değerlendirmede bulundu.
Yaşam kalitesini düşürüyor, iş gücü kaybına neden oluyor
Bel ağrısının sık görülen bir sıhhat sorunu olduğunu belirten Prof. Dr. Çidem, “İnsanların yaklaşık yüzde 80’inde hayatlarının bir periyodunda bel ağrısı meydana gelmektedir ve baş ağrısından sonra en sık görülen ağrı çeşididir. Tüm dünyada endüstrileşme ve teknolojinin ilerlemesiyle daha sık görülen pandemi derecesinde bir halk sorunu olmaya da devam etmektedir. Çalışanlarda iş gücü kaybının en sık nedenidir. Bel ağrısı olan bir bireyde teşhis ve tedavi masrafları, iş gücü kaybı üzere durumlar göz önüne alındığında hem toplumsal hem de ekonomik kayba neden olmaktadır” dedi.
Tekrarlayan yanlışlı hareketler kronik travmaya yol açıyor
Bel ağrısının en sık nedeninin bel kaslarının zorlanması ve spazmından kaynaklandığını belirten Çidem, “Bu kasların zorlanması ve spazmı, çeşitli faktörlerle olabilmektedir. En kıymetli faktörlerden biri daima olarak beli zorlayacak tekrarlayan hareketlerdir. Bir örnekle açıklayacak olursak bir su damlasının daima bir yere damlaması vakit içinde damladığı yeri deforme edecektir, tıpkı su damlası üzere bele ziyanlı olabilecek bir hareket düşük yoğunlukta yapılsa bile süreklilik arz ettiğinde daha çok ziyanlı olabilmektedir. Daima sandalyede oturan bir ofis çalışanı sandalye ile değil de belden daima bir biçimde dönüyorsa yahut fabrika çalışanı her gün birebir ziyanlı olabilecek hareketi makine başında düşük yoğunlukta bile yapıyorsa bel bölgesi için yeniden kronik bir travma olacaktır. Hastaların birçoğu eğilirken yahut beli zorlamadan apansızın tutulduğu şikayetiyle doktora başvurmaktadır. Halbuki öncesinde bele ziyanlı olabilecek kronik travmaya maruz kalmışlardır” diye konuştu.
Her bel ağrısı, bel fıtığı habercisi değil
Bel kaslarının zorlanması ve spazmında başka kıymetli bir faktörün gerilim ve gerginlik olduğunu belirten Prof. Dr. Çidem, “Bu durum da kas spazmına yol açarak tek başına bel ağrısına neden olabilmektedir. Ağır bir yükü apansız dikkatsiz bir formda kaldırmak da kas spazmına ve tutulmaya yol açabilir. Başka taraftan bel ağrısı olan hastalarda bel fıtığı olma oranı yaklaşık yüzde 4 oranındadır yani her bel ağrısında sanki bel fıtığı mı oldum diye kaygılanmak gerçek değildir” ikazında bulundu.
Stres, bel ağrısı yapıyor
Bel ağrısı için risk faktörlerine değinen Prof. Dr. Çidem, hareketsiz ömür biçimi ve gerilimin değerli faktörler olduğunu belirterek “Stresin kendisi direkt bel ağrısı yapan bir sebeptir. Gerilimle kaslarda gerginlik ve sertleşme meydana gelmektedir. Ofis çalışanı olmak da tek başına kıymetli bir risk faktörüdür. Çünkü ofis ortamında uygun olmayan postürde durma yahut uzun mühlet birebir durumda çalışma, ayrıyeten iş ömründe ortaya çıkan gerilim üzere etkenler birleşince bel ağrısı riski daha çok artmaktadır” dedi.
Omurgamız uzun müddet oturmayı sevmez
Uzun müddet oturarak çalışmak yahut uzun müddet hareketsiz bir formda ayakta kalmanın da bel ağrısı için risk faktörleri ortasında yer aldığını belirten Prof. Dr. Çidem, “Oturarak yahut ayakta çalışarak tekrarlayan zorlayıcı hareketler yapmak bel ağrısı için değerli bir risk faktörüdür. Omurgamız uzun müddet oturmayı yahut ayakta birebir durumda hareketsiz kalmayı sevmez. Kilo da bele binen yükü arttırmaktadır. Sigara kullanımı da bir öbür risk faktörüdür” diye konuştu.
Hareketsiz kalmak disklerde yıpranmaya yol açıyor
Hareketsiz kalmanın omurga üzerindeki olumsuz tesirlerine dikkat çeken Prof. Dr. Çidem, “Omurgamızın temel yapı taşı olan disklerin beslenmesi hareketle olmaktadır. Hareketsiz durumda omurgamızdaki diskler beslenemeyerek vakit içinde yıpranır. Hareketsiz bir ömürle belimize binen yük artar. Ayrıyeten hareketsiz ömür obezite ve gerilime de neden olarak bel sıhhatini bozar” ihtarında bulundu.
Bel ağrısı istirahatle azalmıyorsa yahut gece uyandırıyorsa dikkat!
Bel ağrısında kesinlikle dikkate alınması gereken durumlar olduğunu belirten Prof. Dr. Çidem, “Gece uykudan uyandırıyorsa, ağrı süreklilik arz ediyorsa ve tedavilere cevap vermiyorsa uzmana başvurulmalıdır. Bel ağrılı hastaların büyük kısmı bir ile üç hafta içinde düzelme eğilimine girer, şayet bu müddet zarfında düzelme olmuyorsa yahut daha da kötüleşmeye yanlışsız gidiyorsa bu durum dikkate alınmalıdır. Bel ağrısı istirahatte azalmıyorsa, rastgele bir düşme çarpma üzere bir durum sonrası başlamışsa, bel ağrısıyla birlikte idrar ve/veya gaita tutamama meydana gelmişse, bel ağrısıyla bir arada başlayan ani kilo kaybı varsa ve bacaklarda güçsüzlük olmuşsa kesinlikle doktora başvurulmalıdır” ihtarında bulundu.
Bel ağrısı ihmal edilmemelidir
İhmal edilen bel ağrılarının değerli sıhhat sıkıntılarına yol açabileceğini kaydeden Prof. Dr. Çidem, “Bel ağrısını önemsemeyip tekrar tekrar tıpkı işleri ve hareketleri yapmak bel ağrısının kronikleşmesine, kireçlenme ve fıtığa neden olabilir” dedi.
Erken devirde tedavi daha başarılı oluyor
Bel ağrısında tedavinin başarılı bir biçimde yapıldığını söz eden Prof. Dr. Çidem, “Özellikle yeni başlayan bel ağrısının birden fazla vakit nedeni, kas zorlanması ve spazmı olduğu için erken devirde tedavi daha kolay olmaktadır. Öteki taraftan bel fıtığı, bel kayması, bel kireçlenmesi, bel darlığı üzere hastalıkların da birçok tedavi seçenekleri bulunmaktadır. İlaç tedavileri, fizik tedavi uygulamaları, kuru iğne, manuel terapi, klasik tıp formülleri akupunktur ve çeşitli girişimsel tedaviler sayılabilir. Fizik tedavi uygulamaları bel ağrısı için birinci akla gelen tedavi usulüdür. Başarılı ve tesirli olarak kullanılmaktadır” diye konuştu.
Bu tekliflere kulak verilmeli
Bel sıhhatini korumak için günlük ömürde yapılması gerekenlere değinen Prof. Dr. Muharrem Çidem, ofis çalışanları için vakit zaman kısa molalar vererek kalkıp bir cins atmanın faydalı olduğunu söyledi. Çidem, öbür tavsiyelerini şöyle sıraladı:
- Günlük hayatta yanlışsız bir halde hareket edilmesi bel sıhhati için esirgeyicidir. Bilhassa ofis çalışanlarında sandalyenin döner olması ve bir tarafa dönerken oturulan koltukla birlikte dönülmesi değerlidir.
- Sandalyeden kalkmadan yere düşen bir nesneyi almaya çalışmak, bele makaslama bir yük bindirerek önemli bel problemlere yol açabilir, bu türlü bir durumda sandalyeden kalkıp çömelerek almak en uygun harekettir.
- Otururken dizle kalçanın tıpkı yükseklikte olması yani kalça bacak açısı yaklaşık 90 derece olmasına dikkat edilmelidir, ayak altına basamak konması yahut sandalye yüksekliğinin düşürülmesi ile bu ayarlama yapılabilir.
- Otururken ayak yere tam temas etmelidir, rastgele bir açılanma olmamalıdır.
- Belimizde ve sırt bölgemizde doğal bir eğrilik vardır. Otururken bu eğriliklerin korunması gerekir. Bel dayanağı kullanarak ve sırt dayanaklı sandalye ile bu doğallığın korunması ve belde boşluk bırakılmaması gerekir.
- Otururken, cep telefonu kullanırken, monitöre bakarken başın yükü omurga tarafından taşınmalıdır, daha dik konumda durulmalıdır. Başın öne eğilerek çalışılması durumunda hem bele hem de uzunluğuna yük binerek bel ve boyun ağrısı meydana gelebilir. Tıpkı biçimde klavye de bedene uzak bir uzaklıkta olmamalıdır.
- Yerden bir şey kaldırırken yahut indirirken yük bedenimize yakın olmalıdır. Omurga dik açıda olmalı, dizler ve kalçalar bükülmeli ve yük ortalanmalıdır.
- Yükü belden dönerek kaldırmak ağır ziyanlar verebileceğinden çok dikkat edilmesi gereken öteki bir husustur.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı