Omurganın doğal anatomik yapısının dışına çıkarak S ya da C formunu almasıyla oluşan skolyoz ekseriyetle bir omzun başkasından daha üstte görünmesiyle ortaya çıkıyor. Skolyozun; sırt yahut bel ağrısı, yorgunluk ve nefes darlığı üzere belirtileri olduğundan bahseden Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Beyin ve Hudut Cerrahisi Yöneticisi Prof. Dr. Mehmet Çağlar Berk, “Hastalık ilerlemişse bacaklarda uyuşma, karıncalanma yahut güçsüzlük üzere bulgular da gündeme gelebilir. Görünüm açısından da estetik tasalara ve öz itimat meselelerine yol açan skolyozun erken teşhis sayesinde denetim altına alınabileceği bilinmeli” dedi.
Omurga eğriliği manasına gelen skolyozun, omuz yahut kalçanın asimetrik görünümü nedeniyle duruş bozukluklarına taban hazırladığını vurgulayan Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Beyin ve Hudut Cerrahisi Yöneticisi Prof. Dr. Mehmet Çağlar Berk, “Eğriliğin ilerlediği olaylarda cerrahi prosedürlerden faydalanılıyor. Bu operasyonlarla hem fizikî görünüm düzeltiliyor hem de uzun vadede sıhhat problemlerinin önüne geçiyor. Son yıllarda skolyoz cerrahisinde kıymetli yenilikler ve gelişmeler var. Hem cerrahi teknikler hem de kullanılan materyaller açısından daha inançlı ve tesirli tedavilerle hastaların ömür kalitesi yükseliyor” biçiminde konuştu.
Ergenlik devri skolyoz oluşumu için riskli
Skolyozun birkaç farklı çeşidi olduğunu söyleyen Prof. Dr. Mehmet Çağlar Berk, “En sık görülen çeşidi ‘idiyopatik’; kesin bir nedeni olmamakla birlikte çocukluk ve ergenlik periyodunda gelişir zira büyümenin hızlanmasıyla omurgadaki eğrilikler de belirginleşmeye başlar. Yetişkinlerde görülen dejeneratif skolyoz ise doğal yaşlanma süreciyle omurga yapılarının aşınması ve yıpranmasıyla ilişkilidir” dedi.
Skolyozun büsbütün önlenmesi her vakit mümkün olmasa da erken teşhis, uygun tedavi ve sağlıklı hayat alışkanlıkları sayesinde ilerlemesini durdurmak ya da yavaşlatmak mümkün diyen Berk, “Korse ve fizik tedavi üzere seçenekler, cerrahiye duyulacak gereksinimi da azaltıyor” açıklamasında bulundu.
Kişiye özel ameliyat planı mümkün
Skolyoz cerrahisinde son yıllarda kıymetli yenilikler ve ilerlemeler olduğunun altını çizen Prof. Dr. Mehmet Çağlar Berk, “Her geçen gün daha inançlı ve tesirli tedaviler geliştirilerek hastaların düzgünleşme süreci hızlandırılıyor, komplikasyon riski azaltılıyor ve tedavilerden daha yeterli sonuçlar alınabiliyor. Robotik cerrahi ve navigasyon sistemler sayesinde cerrahlar, omurgayı daha hassas halde düzeltebiliyor. Bu teknolojilerle daha sağlam sonuçlara ulaşıldığı için muhtemel aksilikler engelleniyor ve tekrar ameliyat gereksinimi azalıyor. Yara izleri ve dokulara verilen hasar da asgarî seviyede kalıyor. Ayrıyeten 3 boyutlu görüntüleme ve planlama, hastanın omurga yapısını daha güzel anlayarak cerrahi stratejiyi şahsa özel hale getirmeye yardımcı oluyor” dedi.
Eğriliğin derecesi arttıkça cerrahiye yaklaşılıyor
Skolyoz ameliyatının, eğriliğin 40-50 derece ve üstü üzere önemli düzeylere ulaştığı yahut öteki tedavi tekniklerinin işe yaramadığı durumlarda devreye girdiğini vurgulayan Prof. Dr. Mehmet Çağlar Berk, “Ameliyat kararı; eğriliğin derecesine, ilerleme suratına, hastanın yaşına ve omurga büyüme potansiyeline bağlı olarak değişiyor. Hastanın hayat kalitesini artırmayı amaçlayan cerrahi müdahalenin prosedürü ise; skolyozun tipine, şiddetine ve hastanın yaşına nazaran farklılaşıyor. Süreçten sonra skolyozun neden olduğu sırt ağrıları, teneffüs problemleri üzere şikayetler azalıyor yahut büsbütün kayboluyor” formunda konuştu.
Operasyondan birkaç hafta sonra rutine dönülebilir
Genellikle genel anestezi altında gerçekleştirilen ameliyat mühletinin 1-2 saat ortasında değiştiğini belirten Berk, “Cerrahi sırasında oluşabilecek enfeksiyon, kanama, hudut hasarı yahut omurganın tam olarak kaynamaması üzere riskler, tecrübeli bir grup tarafından en aza indirilir. Birtakım durumlarda hastanede bir müddet yatış gerekebilse de güzelleşme döneminin şahıstan bireye değişebileceği unutulmamalı. Hastalar çoğunlukla birkaç hafta içinde günlük aktivitelerine dönerken, tam düzgünleşme 6 ay ile 1 yıl ortasında sürebilir. Natürel bu noktada fizik tedavi de değerli bir etken” dedi.
Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Beyin ve Hudut Cerrahisi Uzmanı Dr. Emre Zorlu ise, “Skolyoz cerrahisinin başarılı sonuçlar vermesi için hastanın ameliyat sonrası tertipli denetimlerini yaptırması ve tabibin önerdiği antrenman programlarına uyması da kıymetli konulardan biri” formunda konuştu.
Uzm. Dr. Emre Zorlu, skolyozu önlemek için 7 tavsiye paylaştı:
- Erken teşhise kıymet verin. Sorunun erken teşhisinde korse kullanımı üzere cerrahi dışı tedavi usullerle eğriliğin ilerlemesi durdurulabilir.
- Dik durun. Âlâ bir postür omurgayı korur. Çocukluk ve ergenlik periyodunda yanlışsız oturma, ayakta durma ve ahenge alışkanlıklarının kazanılması çok değerli.
- Ağır sırt çantalarından kaçının. Bilhassa çocuklarda ağır sırt çantaları skolyoz gelişme riskini artırabilir. Çantalar iki omuzdan istikrarlı formda taşınmalı ve çok ağır olmamalı.
- Kaslarınızı güçlü tutun. Omurga ve karın kaslarını güçlendiren idmanlar omurgayı dayanaklar ve sağlıklı duruşu muhafazaya yardımcı olur.
- Esnekliğinizi sağlayacak sporlar yapın. Bilhassa yoga ve pilates omurga sıhhati için yararlıdır.
- Kemik sıhhatinizi önemseyin. Çocukluk ve ergenlik periyodunda kâfi ölçüde kalsiyum ve D vitamini almak kemik sıhhatini takviyeler, skolyozun gelişme riskini azaltır.
- Dengeli beslenin. Beden gelişimi için gerekli besin öğelerini sağlayan istikrarlı bir diyet, sağlıklı bir omurga gelişimine katkıda bulunur.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
