İnsan hayatının kutsal olduğundan hareketle gösterilen hassaslığın değerli bir formunu organ bağışı oluşturuyor. Sıhhat Bakanlığı’nın Ekim 2024 datalarına nazaran; ülkemizde 25 bin 246 hasta böbrek nakli, 2 bin 650 hasta karaciğer nakli ve bin 477 hasta kalp nakli bekliyor. Akciğer ve ince bağırsak üzere öbür organların nakilleri için bekleyen hastalar da eklendiğinde toplam 33 bin 498 hastanın organ bağışı için umut taşıdığı görülüyor. Fakat Sıhhat Bakanlığı’nın son 12 yıllık bilgileri, beyin vefatı gerçekleşen 23 bini aşkın bireyden yalnızca yüzde 23’ünde organ bağışı yapıldığını gösteriyor. Ayrıyeten istatistikler ülkemizdeki organ bağışının 2018 yılından bu yana yarı yarıya düştüğünü gösteriyor. 85 milyon nüfusu olan ülkemizde bir yılda yalnızca 300 kadar organ bağışı yapıldığı belirtiliyor. Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Hamdi Karakayalı, ülkemizde kadavra bağışının son derece düşük olması nedeniyle organ nakillerinin birçoklarının canlı vericilerden yapıldığına işaret ederek “2024 yılı temel alındığında ülkemizde böbrek ve karaciğer nakillerinin yüzde 90’ının canlı vericilerden yapılması ve kadavra bağışının yalnızca yüzde 10 üzere düşük bir oranda hudutlu kalması çok üzücü bir durumdur” diyor.
Organ bağışıyla ikinci bir ömür şansı!
Bekleme listelerindeki mevt oranları da göz önüne alındığında, organlara muhtaçlığı olan şahısların hayata tutunmalarının tek yolunun organ bağışı olduğuna işaret eden Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Hamdi Karakayalı “Organ bağışı konusundaki hassaslık, tabir yerindeyse bir ülkenin temel medeniyet göstergelerinden biridir. Hassasiyet ve kararlılıkla yaklaşarak, organ nakli gereksinimi olan bireylere ikinci bir ömür talihi sunma imkanına sahibiz. Bir gün kendimizin yahut bir yakınımızın misal bir problemle karşı karşıya kalması durumunda ne yapacağımızı ve ne hissedeceğimizi düşünerek hareket etmemiz karar vermemizi daha kolay hale getirecektir” diye konuşuyor.
Dünyadaki güçlü hadiseler ülkemizde nakil oluyor!
Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Hamdi Karakayalı, ülkemizde gerek erişkin gerekse çocuk hasta kümelerinde yapılan nakillerde epey yüksek muvaffakiyet oranları elde edildiğine dikkat çekerek “Hatta bu muvaffakiyetler tüm dünyaca bilindiği için her yıl üstelik de değerli bir kısmı güçlü olay olan çok sayıda yabancı hasta nakil olmak için ülkemize geliyorlar. Yurt dışından gelen bu hastaların kıymetli bir kısmının organ nakli açısından güç olaylar olması da ayrıyeten dikkate bedeldir. Ülkemiz canlı vericili organ naklinde çok başarılı olsa da kıymetli olan organ bağışının kadavradan yapılmasıdır” diyor.
Hedef kadavradan organ bağışını artırmak!
Organ bağışında temel maksadın “kadavradan organ bağışını artırmak” olduğuna dikkat çeken Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Hamdi Karakayalı “Her canlı vericili ameliyat için sağlıklı bir birey de ameliyat ediliyor. Vericinin güvenliği daima birinci sırada tutulup hassasiyet gösterilse de bu ameliyatı yapmak zorunda kalmamak organ nakli takımlarının en büyük isteğidir. Kadavra bağış oranları, bir ülkenin toplum sıhhati konusunda hassaslığının en temel göstergelerinden biridir. Her hastanın uygun canlı verici bulamadığı, kalp üzere birtakım organ bekleyen hastalarda canlı verici talihi olmadığı ve bekleme listelerindeki vefat oranları göz önüne alındığında, bu hassaslığın yaygınlaştırılması çok önemlidir” diye konuşuyor.
En temel nedeni yetersiz ve yanlış bilgiler!
Ülkemizde organ bağışının çok düşük düşük olmasının en temel nedeninin yetersiz ve yanlış bilgiler olduğuna işaret eden Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Hamdi Karakayalı “Örneğin, beyin vefatının ne manaya geldiği bilinmiyor. Beyin ölümü ‘beyin işlevlerinin geri dönüşsüz bir halde büsbütün durması’ manasına geliyor. Beyin vefatı yaşayan kişi tıbben meyyit kabul ediliyor ve öteki organları ağır bakımdaki makine dayanağıyla yalnızca kısa bir müddet canlı tutulabiliyor. Organ nakli de ancak bu müddette yapılabiliyor. Bu süreç organ bağışı için kullanılabilecek çok değerli bir dönemdir” bilgisini veriyor. Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Hamdi Karakayalı, ülkemizin organ bağışından nakline kadar tüm süreçte dünyaca kabul edilmiş en inançlı ülkelerden birisi olduğuna dikkat çekerek, organ nakli sisteminin sıkı denetlenen şeffaf bir sistem olduğunu belirtiyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
